Tijdelijke bouwconstructies
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Tijdelijke bouwconstructies zijn structuren die voor een beperkte tijd worden geplaatst en functioneel zijn voor de uitvoering van bouw- of civieltechnische werken of evenementen.
Omschrijving
Tijdelijke bouwconstructies, ook wel hulpconstructies genoemd, zijn essentieel voor een veilige en efficiënte uitvoering van bouwprojecten. Ze omvatten diverse elementen zoals stempels (stutten of schoren) voor het ondersteunen van vloeren, muren of plafonds, bekistingen als mal voor te storten beton, en steigers voor werkzaamheden op hoogte. Ook tijdelijke gebouwen zoals bouwketen, noodlokalen of tijdelijke kantoren vallen onder deze categorie. Deze constructies dragen de belastingen van materialen en werknemers en waarborgen de stabiliteit en veiligheid op de bouwplaats. Na voltooiing van het project worden ze doorgaans gedemonteerd en verwijderd, tenzij ze als verloren bekisting deel uitmaken van de definitieve constructie.
Soorten tijdelijke bouwconstructies
Er bestaat een breed scala aan tijdelijke bouwconstructies. Enkele veelvoorkomende types zijn:
* Stempels: Verstelbare constructies (vaak metaal) gebruikt voor het tijdelijk ondersteunen van verticale en/of horizontale krachten, bijvoorbeeld bij het verwijderen van muren, het ondersteunen van vloeren tijdens het storten van beton, of bij bouwputten. Ze worden ook wel stutten of schoren genoemd.
* Bekistingen: Tijdelijke mallen of vormen waarin beton wordt gestort om het in de gewenste vorm te laten uitharden. Bekistingen kunnen gemaakt zijn van hout, kunststof of staal en worden na uitharding meestal verwijderd (ontkisting), tenzij het een verloren bekisting betreft die blijft zitten.
* Steigers: Tijdelijke platforms en constructies die toegang bieden tot moeilijk bereikbare plaatsen op een bouwplaats voor werkzaamheden op hoogte. Ze worden opgebouwd uit bijvoorbeeld steigerpijpen en planken of modulaire systeemelementen.
* Ondersteuningsconstructies: Bredere term voor tijdelijke constructies die belastingen overdragen naar de ondergrond of fundering, vaak samengesteld uit metalen elementen. Dit kan variëren van eenvoudige ondersteuning met stempels tot complexe systemen voor viaducten.
* Tijdelijke gebouwen: Bouwwerken met een beperkte instandhoudingstermijn, zoals bouwketen, noodlokalen, noodwinkels of tijdelijke kantoren, die functioneel zijn voor de bouwplaats of als tijdelijke huisvesting dienen.
* Andere hulpconstructies: Hieronder vallen onder meer heistellingen, hijskranen, damwanden, remmingswerken, stempelframes en hulpplatforms.
Veiligheid en regelgeving
Tijdelijke bouwconstructies en hulpconstructies moeten voldoen aan geldende normen en richtlijnen om de veiligheid op de bouwplaats te waarborgen. De constructieve veiligheid van deze tijdelijke structuren, zoals steigers, stempelwerk en bekistingen, verdient dezelfde aandacht als die van de hoofdconstructie. In Nederland geldt dat tijdelijke bouwwerken met een instandhoudingstermijn van maximaal 15 jaar in principe moeten voldoen aan de regels voor bestaande bouw, tenzij nieuwbouwregels van toepassing zijn, bijvoorbeeld voor constructieve veiligheid. Voor bepaalde tijdelijke bouwwerken op de bouwplaats, zoals bouwketen, kan onder specifieke voorwaarden een vrijstelling van de vergunningplicht gelden, maar dit betekent niet dat er geen regels nageleefd hoeven te worden. Nauwkeurige planning, ontwerp, installatie en controle van tijdelijke constructies zijn cruciaal om ongelukken en schade te voorkomen.
Gebruikte bronnen: